هود پاتولوژی
حتما پیش از این واژه پاتولوژی به گوشتان خورده است. پاتولوژی در لغت به معنای آسیب شناسی است. پاتولوژی به بررسی آسیب های وارد شده به بافت ها و اعضای بدن گفته می شود. اهمیت این علم به اندازه ای بالاست که برای بررسی بافت ها و سلول ها در آزمایشگاه محیط باید به طور کامل ایزوله و بهداشتی باشد. از این رو استفاده از هود پاتولوژی در آزمایشگاه های مولکولی، سلولی و بافت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
از کاربردهای هودهای پاتولوژی، بررسی نمونه ها و مایعات گرفته شده از بدن مانند ادرار، مدفوع، خون، کیست و سلول های سرطانی است. هود پاتولوژی در این آزمایشگاه ها ، تمامی گاز ها و بخارهای سمی را به خارج از محیط هدایت می کند. بنابراین کاربرانی که در این محیط کار می کنند از خطر اینگونه گازها در امان خواهند بود. همچنین ایجاد محیطی پاکیزه و عاری از میکروب جهت صحت آزمایش های صورت گرفته بر روی نمونه ها بسیار ضرروری است.
هود پاتولوژی در آزمایشگاه ها چگونه کار می کنند؟
هود پاتولوژی به دلیل داشتن فیلتر کربن اکتیو بخارات مضر ناشی از نمونه یا محیط را در خود جمع می کند و باعث می شود تکنسین های آزمایشگاه از آلودگی در امان بمانند و به دیگر نمونه ها نیز آلودگی وارد نشود. همچنین در این هود ها فن های سانتریفیوژی جهت گردش هوا تعبیه شده است. از آنجا که در این آزمایشگاه ها از موادی مانند الکل و فرمالین در زیر هود استفاده می شوند تکنسین های آزمایشگاه هنگام آزمایش از بخار ناشی از این مواد اذیت خواهند شد، بنابراین فن و فیلتر های هود تخصصی پاتولوژی این گاز ها را به خارج از کابین هدایت خواهد کرد.
انواع هودهای پاتولوژی
هودهای پاتولوژی یکی از مهم‌ترین ابزارها در آزمایشگاه‌های مدرن هستند که برای محافظت از پرسنل آزمایشگاه، محیط و نمونه‌های در حال کار استفاده می‌شوند. این هودها در سه کلاس مختلف طبقه‌بندی می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارند.
هودهای پاتولوژی کلاس I
هودهای کلاس I اولین سطح از محافظت را ارائه می‌دهند و برای کار با مواد کم خطر تا متوسط طراحی شده‌اند. این نوع هود جریان هوای منفی را به کار می‌گیرد تا هوای آلوده را از فضای کاربر دور کند و از طریق فیلتر HEPA به بیرون هدایت کند. این هودها به طور عمده برای محافظت از کاربر در برابر نمونه‌ها طراحی شده‌اند و از نمونه یا محیط محافظت چندانی نمی‌کنند.
هودهای پاتولوژی کلاس II
هودهای کلاس II پرکاربردترین نوع هود در آزمایشگاه‌های بیولوژیکی هستند. این هودها هم برای کاربر و هم برای نمونه محافظت ارائه می‌دهند. آن‌ها جریان هوای عمودی را از طریق فیلترهای HEPA تأمین می‌کنند تا هوای تمیز را بر روی نمونه فرستاده و هوای آلوده را از محیط کاربر دور کنند. هودهای کلاس II در چندین نوع A1، A2، B1 و B2 ارائه می‌شوند که هرکدام فراهم کننده سطوح مختلفی از حفاظت و کارایی برای کار با مواد مختلف خطرناک هستند.
هودهای پاتولوژی کلاس III
هودهای کلاس III بالاترین سطح محافظت را فراهم می‌کنند و برای کار با مواد بسیار خطرناک و بیماری‌زا طراحی شده‌اند. این هودها به صورت کاملاً بسته طراحی شده‌اند و تمام عملیات‌ها از طریق دستکش‌های متصل به هود انجام می‌شود. جریان هوا کاملاً منفی است و تمام هوا از طریق فیلترهای HEPA یا ULPA قبل از خروج از هود فیلتر می‌شود. این هودها برای محافظت کامل از کاربر، نمونه و محیط در برابر مواد بیماری‌زا به کار می‌روند.
کاربردهای هود پاتولوژی
هودهای پاتولوژی به دلیل توانایی‌های متفاوت در فیلتراسیون و حفاظت، در طیف وسیعی از کاربردها در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، تشخیصی و پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره می‌کنیم:
کاربردهای هود پاتولوژی کلاس I
- کار با مواد شیمیایی: استفاده برای کار با مواد شیمیایی که بخارات خطرناک تولید می‌کنند.
- تهیه نمونه‌های اولیه: انجام کارهای ابتدایی بر روی نمونه‌های مختلف بیولوژیکی که نیاز به سطح بالایی از محافظت ندارند.
کاربردهای هود پاتولوژی کلاس II
- کشت سلولی و میکروبی: ایده‌آل برای کشت سلول‌ها و میکروارگانیسم‌ها، جایی که نیاز به محیط استریل و عاری از آلودگی است.
- کار با ویروس‌ها و باکتری‌ها: فراهم کردن محیطی امن برای تحقیقات بر روی عوامل بیماری‌زا.
- آزمایشات ژنتیکی و مولکولی: انجام آزمایشاتی که نیاز به دقت بالا و جلوگیری از آلودگی DNA یا RNA دارند.
- تهیه داروها و واکسن‌ها: استفاده در فرایندهای ساخت دارو و واکسن که نیاز به محافظت دقیق از نمونه‌ها دارد.
کاربردهای هود پاتولوژی کلاس III
- تحقیقات باکتری‌های بیماری‌زا: کار با باکتری‌های بسیار خطرناک مانند توبرکلوزیس.
- تحقیقات ویروسی: کار با ویروس‌های بسیار خطرناک مانند ابولا یا سایر ویروس‌هایی که نیاز به حفاظت بسیار بالایی دارند.
- پروژه‌های تحقیقاتی با امنیت بیولوژیکی سطح بالا: انجام پروژه‌هایی که نیازمند سطوح بالای ایزولاسیون و امنیت هستند.
ساختار هود تخصصی پاتولوژی
در این بخش قسمت های مختلف یا اجزای هود تخصصی پاتولوژی را معرفی خواهیم کرد.
- سینک
- شیر آب
- فن سانتریفیوژ جهت گردش هوا
- فیلتر، شامل فیلتر هپا، فیلتر جذب شیمیایی و فیلتر کربن اکتیو
- شیر گاز
- لامپ UV
- کابینت زیر هود
- درب شیشه ای
یک نکته در خصوص فیلتر هودهای پاتولوژی
فیلتر هود پاتولوژی از جنس کربن اکتیو می باید. این فیلتر دارای عمر مشخصی است و پس از کار کردن در مدت مشخصی راندمان خود را از دست می دهد و قادر به فیلتر مواد مضر محیط نیست. به طور معمول عمر مفید این فیلتر 4000 ساعت است. با این حال این مقدار به دیگر فاکتورها مانند میزان استفاده و مکان استفاده و نمونه قرار داده شده در آن بستگی دارد. بنابراین اگر در آزمایشگاه خود از این نوع هود استفاده می کنید به تعویض به موقع فیلتر آن توجه داشته باشید.
تفاوت هود پاتولوژی و هود لامینار
هودهای پاتولوژی از لحاظ عملکرد شباهت زیادی به هودهای میکروبیولوژیکی لامینار دارند. فیلترهای هر دو هود از نوع فیلتر هپا است و در هر دو نوع هود لامپ UV تعبیه شده است. اما تفاوت این دو نوع هود در جنس بدنه می باشد. از آنجا که هود پاتولوژی از حساسیت زیادی هنگام آزمایش برخوردار است جنس آن تماما از نوع استیل ضد زنگ است. از آنجا که هنگام آزمایش پاتولوژی بافت شسته می شود کف ضد زنگ در این نوع هود یک امر الزامی است. اما در ساختار هود لامینار از ترکیب استیل و دیگر مواد مانند رنگ الکترواستاتیک نیز استفاده شده است.
